ÇEK YAPISALCILIĞI

ÇEK YAPISALCILIĞI

             Çek Yapısalcılığının bazı teorisyenleri Rus biçimciliğinin yeni bir bağlamda devamı olarak görürler. Haklılık payları vardır. Prag’da 1926’da Prag Dil Bilim Dairesi kuruldu.(Prag Linguistic Circle, PLC).Bu açıdan bakıldığında Çek Yapısalcılığının gelişiminde Rus biçimcilerinin önemli bir rolü vardır.

Çek yapısalcılığı, Rus biçimciliği aynı şey değildir. Çünkü Çek yapısalcılığı estetik bir boyutu olan teoriktik bir sistemdir. Buna karşılık Rus biçimciliği Semiyotik ve Lingüistik bir teoridir. İkisinin arasındaki fark şudur:

·         Estetik

·         Linguistik ve Semiyotik

Çek yapısalcılığında önde olan isim Roman Jacokbson’dur. Diğer bir önemli isim

Jan Mukarnuski(1891–1975)’dir. Anlamlandırmanın sabitlenemeyeceği görüşünü savunacaktır. Yorumlama süreçlerinin sonsuzluğu üzerinde durur. Yorumlamayı daima değişen bir niteliğe sahip olmayı görür. Yorumlamanın fonksiyonel bir dönüşüme sahip olduğu fikrini benimsemektedir. Yorumlama sonsuzdur. Çünkü kelimler çok anlamlı işaretlerden oluşur. Yorumlama süreçleri açık sonlu süreçler olarak düşünülür. Yorumun açık uçlu olması, yorumu işlevsel bir dönüşüme götürür.

BENZERLİKLER

Çek yapısalcılığı ile Rus biçimciliği arasında benzerlikten söz etmek mümkündür. Jan Mukorovsky edebiyatın ve sanatın yapılış, yaratılış itibariyle     (outor eflexity)kendine dönüş ilkesine sahip olduğu ilkesini Mukorovsky edebiyata yönelik bu inancı onu Jacokbson ile dil birliğine götürmektedir.

Kendine dönüşlülük: Kendine has bir üslup ve söyleyiş tarzı var demektir. Jacokbson ve Mukorovsky edebi metin tahlillerinde nasıl sorusuyla ilgileniyorlar.